Kolejna odsłona w cyklu dotyczącym nietolerancji pokarmowych. Dziś na tapecie rzadko występują nietolerancja histaminy.

Co to jest histamina?

Histamina to organiczny związek chemiczny. Brzmi strasznie?

Pamiętajcie, że ludzki organizm to sama chemia. ;]

Histamina jest jednym z neurohormonów, podobnie jak adrenalina, który jest wytwarzany w ludzkim organizmie. Pobudza działanie wielu gruczołów m.in. soku żołądkowego. Przyśpiesza gojenie się ran, współdziała z hormonami, reguluje napięcie mięśni gładkich.

Histamina może znaleźć się w naszym organizmie także ze źródeł zewnętrznych czyli z pożywienia.

Zdrowy organizm wytwarza dwa rodzaje enzymów, które rozkładają ją w organizmie. Mają one skomplikowane i długie nazwy, więc będę posługiwać się ich skrótami:

– DAO (diaminooksydaza)

– HMNT (metylotransferaza histaminy).

DAO odpowiada za rozkład histaminy w jelitach, HMNT rozkłada ją na poziomie wewnątrzkomórkowym.

U niektórych osób z różnych przyczyn może dojść do nadmiernego nagromadzenia się histaminy w organizmie, co prowadzi do nietolerancji histaminy.

Co to jest nietolerancja histaminy?

Nietolerancja histaminy bywa nazywana także „pseudoalergią”. Tak jak pisałam we wpisie o nietolerancji laktozy, nietolerancja  nie wywołuje odpowiedzi ze strony układu nerwowego.

Z tego powodu, nietolerancji histaminy nie wykażą zwykłe testy alergiczne. Nadmiar histaminy w organizmie nie powoduje pojawienia się przeciwciał, tak jak to dzieje się podczas reakcji alergicznej.

Objawy nietolerancji histaminy

Nie bez powodu piszę o histaminie na blogu o zespole jelita drażliwego. Niektóre z objawów nietolerancji mogą być zbieżne z objawami ZJD.

Główne objawy nietolerancji histaminy to:

• biegunka lub zatwardzenie
  
• mdłości
• obrzęk twarzy, opuchlizny
• łzawiące oczy
• bóle głowy, migreny
• wysypki i swędząca skóra
• astma
• zaburzenia rytmu serca (palpitacje serca)
• niestrawność, refluks
• ból brzucha
• odbijanie się
• zmęczenie.

Jak widzicie, większość objawów jest zbliżona do objawów alergicznych, ale mogą występować także objawy ze strony układu pokarmowego i jelit, które można błędnie zdiagnozować jako ZJD.

Co nietolerancja histaminy ma wspólnego z jelitami?

Jest kilka przyczyn powodujących nadmierne nagromadzenie się histaminy w organizmie niektórych osób:

1. brak enzymu DAO
2. spożywanie pokarmów uwalniających do krwi  zapasy histaminy zmagazynowane w komórkach (np. truskawki, pomidory, orzechy, alkohol, owoce cytrusowe)
3. spożywanie pokarmów blokujących rozkład histaminy (np. kakao, napoje energetyczne, czarna herbata)
4. przyjmowanie niektórych leków zwiększających uwalnianie histaminy lub blokujących jej rozkład
5. przejściowe podwyższenie produkcji histaminy spowodowane stresem, wysiłkiem fizycznym lub chorobami.

Podobnie jak w przypadku FODMAP i nietolerancji laktozy, objawy nietolerancji histaminy pojawiają się, gdy koncentracja nietolerowanego czynnika przekroczy pułap akceptowalny dla organizmu.

Dobrze, ale co z tym wszystkim mają wspólnego jelita?

Histamin powstaje przy udziale enzymu, który jest produkowany także przez bakterie i grzyby. A gdzie znajdziemy najwięcej bakterii w naszym organizmie?

W jelitach!

W przypadku, gdy równowaga flory jelitowej jest zaburzona, jedzenie zaczyna fermentować w jelitach, prowadząc nie tylko do produkcji gazów ale także histaminy. Z tego względu występowanie nietolerancji histaminy może być powiązane z innymi chorobami takimi jak SIBO, choroby zapalne jelit (np. choroba Leśniowskiego-Crohna), infekcje jelitowe, celiakia i ZJD.

Jedno z badań pokazało, że jest większe prawdopodobieństwo, że osoby z niskim poziomem DAO będą cierpiały także na nieprawidłowe wchłanianie węglowodanów (stwierdzone w badaniu testów oddechowych na laktozę i fruktozę). W czasie innego badania wykryto, że poziom histaminy w moczu spadł na diecie Low FODMAP[*].

Na razie jednak nie wiadomo, jak połączyć uzyskane informacje. Coś jednak może być na rzeczy, musimy poczekać na dalsze wyniki badań odnośnie powiązań pomiędzy nietolerancją histaminy a ZJD.

Może się okazać, że w Waszym przypadku ZJD i zaburzenia flory jelitowej prowadza dodatkowo do nietolerancji histaminy.

Na szczęście ten rodzaj nietolerancji jest diagnozowany jedynie u ok. 1% populacji. Co ciekawe, 80% chorych to osoby w średnim wieku [*], głównie kobiety. Występuje bowiem zależność pomiędzy poziomem histaminy a estrogenem.

Jak zdiagnozować nietolerancję histaminy?

Diagnozowanie nie jest proste, ponieważ nie ma jednego prostego testu.

Zwykle najpierw zaleca się prowadzenie dziennika żywieniowego, z uwzględnieniem spożywanych produktów i pojawiających się po nich dolegliwości [*].

Można także wykonać test na aktywność enzymu DAO w surowicy krwi.

Zanim jednak pobiegniecie wykonywać testy, zacznijcie od dzienniczka żywieniowego, w którym odnotujecie wszystkie reakcje organizmu na spożyte pokarmy (również te oddalone w czasie od posiłku). Z takim dzienniczkiem powinniście udać się do dobrego lekarza, który poprowadzi Was dalej.

Dobrym wskazaniem nietolerancji histaminy może być reakcja na leki przeciwhistaminowe, używane przez alergików. Tylko pod żadnym pozorem nie testujcie ich sami bez nadzoru lekarza.

Szanse na to, że cierpicie na ten rodzaj nietolerancji są przecież bardzo małe…

Dieta antyhistaminowa

Podstawowym elementem leczenia nietolerancji histaminy jest dieta, która polega na wyeliminowaniu z diety produktów zawierających histaminę, tak aby nie przekroczyć swojego progu tolerancji.

Do produktów, które należy unikać należą w szczególności:

produkty fermentowane np. kapusta kiszona, jogurt, kefir	cytrusy	pomidory	alkohol m.in. wino, piwo, szampan
sery pleśniowe i dojrzewające	truskawki	ryby (za wyjątkiem świeżych) np. wędzona makrela czy marynowane śledzie, konserwy rybne)	octy (z wyjątkiem spirytusowego)
czekolada	winogrona	herbata zielona i czarna	orzeszki ziemne i nerkowce
surowe mięso	ananasy	napoje gazowane	pieczarki
dojrzewające wędliny np. salami,	banany	przyprawy takie jak cynamon, goździki, chilli, curry, gałka muszkatołowa	rośliny strączkowe

Osobom cierpiącym na nietolerancje podaje się także leki przeciwhistaminowe, ale leczą

Jestem bardzo ciekawa, czy ktoś z Was ma zdiagnozowaną nietolerancję histaminy? Jak wyglądała Wasz droga do diagnozy? Jak sobie radzicie na diecie? A może podejrzewacie u siebie taką nietolerancję?