FODMAP to skrót, który został pierwszy raz użyty przez naukowców australijskiego Monash University. Odkryli oni, że pewne rodzaje węglowodanów są odpowiedzialne za pojawianie się objawów zespołu jelita drażliwego (ZJD), zwanego także zespołem jelita nadwrażliwego.
Nazwę FODMAP tworzą pierwsze litery nazw poszczególnych grup tych węglowodanów, a mianowicie:
· Oligosacharydów
· Disacharydów
· Monosacharydów
· Polioli.
Zapytacie, gdzie się podziała literka F? F jak Fermentujące. Cały problem z powyższej wymienionymi węglowodanami polega na ich wybitnych skłonnościach do fermentowania. Jak działają te małe dranie?
FODMAP kiepsko się absorbują w jelicie cienkim osoby cierpiącej na ZJD. Trafiają więc do jelita grubego, gdzie wchodzą w „spontaniczną” i „żywiołową” reakcję z bakteriami jelitowymi. FODMAP wiążą także wodę. Do jelita grubego trafia więcej wody niż to zaplanowała natura. Powoduje to albo biegunkę albo ból brzucha u części osób cierpiących na ZJD. Z pewnością wiecie, że jelita chorych na ZJD są w jak najlepszym porządku – wyglądają na całkowicie zdrowe. Jednocześnie chorzy odczuwają często ból – zwiększona ilość płynów naciska na komórki nerwowe podrażniając je.
Bakterie jelitowe entuzjastycznie zabierają się z FODMAP, który znalazł się w jelicie grubym. Skutek? Gazy… Wzdęcia. Gazy naciskają na wyściółkę jelita, wzmagając ból brzucha. Coś Wam to przypomina?
FODMAP różnią się między sobą, tak jak różnią się osoby cierpiące na zespół jelita drażliwego. Jedni dobrze tolerują laktozę. Ja po kawie z mlekiem, przyrządzonej przez uczynnego kolegę, którą nieopatrznie wypiłam (zagadałam się), miałam cały zestaw objawów ZJD. Cały wieczór zmarnowany…
Z tego względu tak ważne jest ustalenie, które grupy produktów szkodzą konkretnej osobie. Najprostszym i najbardziej efektywnym sposobem jest dieta eliminacyjna.
Dieta składa się z 2 faz:
- diety eliminacyjnej trwającej 4-6 tygodni – polegającej na wyeliminowaniu wszystkich FODMAP z jadłospisu
- faza ponownego wprowadzenia wyeliminowanych pokarmów – niestety nie wszystkie pokarmy uda się przywrócić do menu… Zależy to od wrażliwości danej osoby na konkretny pokarm należący do FODMAP.
Jeśli zaciekawiły Was te informacje proponuję przeczytać moją historię, o tym jak ja wyeliminowałam objawy zespołu jelita nadwrażliwego.
Na wstępie chciałabym podziękować za pomocne wskazówki! Gdy się dowiedziałam, że mam IBS byłam rozgoryczona nie wiedziałam co dalej począć. A Pani blog dał mi siły do działania! Jestem w trakcie etapu 1. Bardzo prosiłabym o poradę, ponieważ nie wiem jak sobie to wszystko zaplanować. Mieszkam w Szwecji i planuję jechać na święta do Polski na 2tygodnie. Do tego czasu nie zdążę przejść przez etap 2. Czy mogę zacząć etap 2 i zrobić przerwę podczas wyjazdu w Polsce a potem wrócić zacząć znów etap 1 i dokończyć etap 2? Czy ma to jakiś sens? 🙂 Mam jeszcze kilka bardzo ważnych dla mnie pytań : czy w fazie 1 mogę jeść wędliny, wafle kukurydziane oraz różne produkty bez laktozy typu śmietana? Pozdrawiam serdecznie wszystkiego dobrego 🙂
Witam.
cieszę się, że blog pomaga! 🙂
Odpowiadając na pytania:
1. ja bym zrobiła przerwę i w czasie tej przerwy wróciła do zasad fazy eliminacyjnej. Tydzień, dwa więcej nie powinny zaszkodzić. II faza wymaga jednak pewnej organizacji i rutyny, czego na wyjeździe nie będzie. Można też całkowicie porzucić dietę na krótki okres, zwłaszcza jeśli są to święta i będzie trudno wyjaśnić rodzinie i sobie, że nie można jeść tradycyjnych potraw. 😉
2. Wędliny – tak, tylko zwracać uwagę na skład – im prostszy, tym lepsze. Żadnych czosnków itp.
Wafle – nie za bardzo, tylko 12 g (1 wafel),
śmietana – tak, wszystkie produkty bez laktozy pod warunkiem, że nie zawierają innych zakazanych dodatków np. jogurt z wiśniami – nie, jogurt słodzony fruktozą – nie
pozdrawiam! 🙂