W czasie stosowania zasad fazy eliminacyjnej diety Low FODMAP wykluczone jest stosowanie cebuli i czosnku – podstawy większości dań, które na co dzień przygotowujemy. Nie oznacza to jednak, że potrawy Low FODMAP muszą być mdłe w smaku. Wręcz przeciwnie! Wystarczy wiedzieć, jakie zioła i przyprawy są Low FODMAP. :]
Czemu cudzoziemcy bali się polskiej kuchni?
Historia przypraw jest bardzo długa i równie fascynująca, co niejeden kryminał albo powieść sensacyjna. ;]
Handel przyprawami tworzył potęgi gospodarcze. Najcenniejsze przyprawy takie jak pieprz czy szafran były walutą rozliczeniową. Chęć zdobycia przypraw motywowała do niebezpiecznych i uciążliwych podróży oraz wypraw kolonizatorskich.
W czasach PRL dostęp do wielu bardziej egzotycznych przypraw był ograniczony. Gdy przeglądam stare książki kucharskie z tego okresu, nie mogę się nadziwić, że ograniczano się głównie do pieprzu, soli i mielonej papryki. ;]
Współczesna kuchnia polska jest ciągle dość zachowawcza. Nie zawsze tak było. Na szlacheckim dworze przypraw nie oszczędzano. Być może wynikało to z problemów z przechowaniem świeżego mięsa. Te, które już zalatywało, nacierano sporą ilością przypraw i podawano na stół. Nieprzyzwyczajeni obcokrajowcy, którzy zasiedli przy polskim stole, często nie byli w stanie zjeść serwowanego im dania.
Dziś jesteśmy bardziej odważni, a sklepy są lepiej zaopatrzone. W każdym większym mieście bez trudu znajdziemy restaurację z kuchnią tajską, indyjską czy meksykańską, które przyprawianie doprowadziły do poziomu sztuki.
Jakie zioła i przyprawy są Low FODMAP?
Cieszy mnie, że coraz większą wagę przykłada się do przypraw. Sama bardzo lubię przygotowywać aromatyczne, pikantne dania kuchni indyjskiej czy tajskiej.
Zachęcam Was gorąco do korzystania z przebadanych ziół i przypraw na diecie Low FODMAP. Dania przygotowane zgodnie z jej zasadami powinny być smaczne i sprawiać Wam przyjemność. Osoby, które źle tolerują czosnek i cebulę, mogą wzbogacać potrawy dozwolonymi przyprawami, tak aby nie uczuły, że dieta pozbawia ich frajdy z jedzenia.
Jeśli macie aplikację Monash University, pewnie zauważyliście, że wszystkie przebadane zioła i przyprawy są Low FODMAP. :]
Nie będę omawiać każdego zioła i przyprawy oddzielnie, bo myślę, że nie ma takiej potrzeby. Jeśli chcecie poczytać więcej o niektórych przyprawach, sprawdźcie post o rozgrzewających napojach Low FODMAP.
Zioła i przyprawy Low FODMAP
| Zioła Low FODMAP | Przyprawy Low FODMAP |
|---|---|
| Anyż gwiaździsty | |
| Kurkuma | |
| Pieprz czarny | |
| Wanilia esencja | |
| Wanilia strączki | |
| Bazylia świeża | Asafetyda |
| Estragon świeży | Nasiona gorczycy |
| Imbir korzeń | Szafran |
| Kolendra świeża | Kardamon |
| Liście curry świeże | Chilli w proszku |
| Liście kozieradki świeże | Cynamon |
| Liście limonki kaffir | Goździki |
| Mięta świeża | Kmin rzymski |
| Nać pietruszki świeża | Nasiona kopru włoskiego |
| Pandan liście | Curry |
| Rozmaryn świeży | Nasiona kozieradki |
| Rukiew wodna | Papryka w proszku |
| Szałwia świeża | Przyprawa pięć smaków |
| Trawa cytrynowa | Kolendra nasiona |
| Tymianek świeży | Gałka muszkatołowa |
Niektóre pozycje na liście mogą być Wam nieznane, dlatego przytaczam ich krótkie opisy.
Liście curry
To liście krzewu bergera koenigii, występującego w południowej Azji, na Sri Lance i w Indiach. Często są składnikiem potrawy curry, choć niekoniecznie znajdziecie je w mieszance przypraw curry. Przyprawę można kupić także w Polsce w postaci sproszkowanych lub całych liści.
Pandan
Przyprawa dla miłośników Indonezji i Azji Południowo-Wschodniej. Aromatyczne liście pandan wykorzystywane są głownie do przyprawiania potraw z ryżu i deserów, ale także jako środek odstraszający karaluchy. ;]
Asafetyda
Jak stosować asafetydę pisałam już w jednym z moich newsletterów. Pozwala zastąpić cebulę w przygotowanym daniu.
Kmin rzymski
Jedna z moich ulubionych przypraw, bardzo często ją stosuję, przygotowując chociażby wegańską zupę-krem z marchewki.
Nasiona kopru włoskiego
Zauważcie, że herbatka z kopru włoskiego jest niedozwolona. Świeży koper włoski (fenkuł) jest dozwolony w ograniczonej ilości. Bezpieczna porcja to ok. 50 g. Liście kopru włoskiego można dodać do dania w ilości nieprzekraczającej 96 g na porcję. Nasiona kopru też są dozwolone. Herbatka jest natomiast High FODMAP, o czym pisałam w poście o napojach bezalkoholowych.
Przyprawa pięciu smaków
Podstawowa mieszanka przypraw kuchni chińskiej. Tak jak nazwa sugeruje łączy w sobie 5 smaków: słodki, gorzki, słony, kwaśny i ostry. Zwykle w jej składzie znajdziecie anyż gwiaździsty, cynamon, nasiona kopru włoskiego bądź kozieradki i pieprz syczuański.
Zanim kupicie w sklepie tą przyprawę sprawdźcie, czy jakiś domorosły Janusz biznesu nie dodał do mieszanki czosnku….
Wanilia esencja
Esencja waniliowa to nie to samo co aromat waniliowy. Aromat składa się z oleju roślinnego i aromatu. Ponieważ wszystkie tłuszcze są pozbawione FODMAP, myślę, że taki zwykły aromat nie powinien sprawić problemów.
Prawdziwa esencja waniliowa jest gorzka w smaku, dlatego trzeba bardzo uważać na ilość. Przekonałam się o tym na własnej skórze. ;]
O czym pamiętać stosując zioła i przyprawy na diecie Low FODMAP?
Przygotowana przeze mnie tabelka opiera się na informacjach podanych w aplikacji Monash University. Na blogach o diecie jako dozwolone przyprawy wymienia się także:
koperek, oregano, pieprz cayenne, paprykę chilli w proszku.
Stosuję te przyprawy i nie zauważyłam problemów, ale głowy za nie nie dam.
Pamiętajcie, że papryczki chilli i inne ostre przyprawy takie jak chilli w proszku, kmin rzymski, przyprawa 5 smaków, papryka i pieprz, choć w ich składzie nie znajdziecie FODMAP, mogą zawierać inne substancje, które wywołają objawy ZJD:
- chilli zawiera kapsaicynę, która ma właściwości drażniące.
- niektóre przyprawy zawierają inny naturalny składnik – salicylan, który u części osób wywołuje nieprzyjemne objawy. Napiszę o tym więcej w najbliższej przyszłości.
Jestem bardzo ciekawa, czy podobnie jak ja lubicie ostre przyprawy? Czy sprawiają one Wam jakieś problemy? Podzielcie się proszę swoimi doświadczeniami w komentarzach! :]
